Matcha. Een klein groen poedertje dat de harten (en prestaties) van menig duursporter verovert. Fietsers, marathonlopers, triatleten – ze zweren er massaal bij. Is het een hype? Een placebo? Of zit er daadwerkelijk iets in dat groene goud dat een extra stoot uithoudingsvermogen geeft? De groeiende populariteit van matcha binnen de duursport is geen toeval. Er zit een fascinerend samenspel van wetenschap, traditie en anekdotisch bewijs achter.
Wat is matcha eigenlijk? Kort gezegd: een fijngemalen poeder van speciaal geteelde groene theebladeren. Maar dat doet het eigenlijk tekort. De plant groeit in de schaduw, waardoor hij meer chlorofyl en aminozuren aanmaakt. De bladeren worden met de hand geplukt, gestoomd, gedroogd en vermalen tot een fluweelzacht poeder. In tegenstelling tot gewone groene thee consumeer je met matcha het hele blad, wat resulteert in een veel krachtigere voedingswaarde. Dat heeft interessante gevolgen voor sporters die het uiterste van hun lichaam vragen.
Hoe helpt matcha bij duursporten?
Energie, focus en uithoudingsvermogen – drie kernwoorden in de wereld van duursport. Matcha belooft ze allemaal te verbeteren, en dat is geen marketingpraat. De magie zit ‘m in de samenstelling.
Langdurige energie zonder de crash van koffie
Caffeine en duursport, een eeuwenoud huwelijk. Maar waar koffie een brute piek en daling geeft, zorgt matcha voor een gestage afgifte. Dat komt door L-theanine, een aminozuur dat de opname van cafeïne vertraagt en tegelijk een kalmerend effect heeft. De combinatie resulteert in een heldere focus zonder nervositeit – een welkome bonus voor een lange fietstocht of ultraloop.
De ervaring leert dat een kop matcha voor de training een subtiele maar voelbare boost geeft, zonder de bekende crash achteraf. Koffie kan een race soms abrupt laten eindigen met een toiletpauze of plotselinge energiecrash. Met matcha is dat risico een stuk kleiner.
Betere vetverbranding voor duursporters
Matcha bevat catechinen, antioxidanten die de vetverbranding stimuleren. Studies suggereren dat groene thee-extract (waar matcha de meest geconcentreerde vorm van is) het lichaam helpt om vet als brandstof te gebruiken, vooral tijdens aerobe inspanningen. Dit betekent dat een loper of fietser langer door kan gaan zonder direct zijn glycogeenvoorraden uit te putten.
Voor duursporters is dit een gamechanger. Hoe efficiënter het lichaam vet verbrandt, hoe langer iemand op een constant tempo kan blijven presteren. Sommige atleten drinken matcha voor nuchtere trainingen om de vetverbranding verder te optimaliseren.
Is matcha beter dan een pre-workout supplement?
De sportwereld is doordrenkt met pre-workout poeders en energiedrankjes. De een zweert bij cafeïneshots, de ander gooit zijn lichaam vol met beta-alanine en kunstmatige boosters. Waar past matcha in dit plaatje?
Geen kunstmatige toevoegingen, wel natuurlijke kracht
Het grote verschil zit ‘m in de zuiverheid. Veel pre-workout poeders bevatten een waslijst aan synthetische stoffen, smaakstoffen en suikers. Matcha is simpelweg fijngemalen theeblad – zonder fratsen. Geen plotselinge hartkloppingen, geen opgejaagd gevoel, geen crash. Alleen een langzame, gestage afgifte van energie.
Voor wie gevoelig is voor de schommelingen van synthetische pre-workouts, kan matcha een verademing zijn. De balans tussen cafeïne en L-theanine zorgt voor energie en alertheid, zonder het opgejaagde gevoel dat vaak gepaard gaat met traditionele pre-workout boosters.
Bevat matcha voldoende cafeïne voor duursport?
Een kop matcha bevat ongeveer 70 mg cafeïne, wat minder is dan een espresso maar meer dan een standaard kop groene thee. Het effect is echter anders: door de trage afgifte houdt het langer aan. In mijn ervaring is één kop matcha een perfecte start voor een duurtraining. Voor intensere sessies is een dubbele dosering soms nodig, maar zonder de trillende handen of het opgefokte gevoel van een sterke koffie.
Wat zijn de bijkomende voordelen voor sporters?
Matcha is meer dan alleen een energiebooster. De bijkomende gezondheidsvoordelen maken het extra interessant voor duursporters.
Vermindering van ontstekingen
Langdurige inspanning veroorzaakt microtrauma’s in spieren en gewrichten. Antioxidanten, zoals de krachtige EGCG in matcha, kunnen helpen om ontstekingen te verminderen en herstel te versnellen. Dit betekent minder spierpijn en een kortere hersteltijd na een zware training.
Veel sporters drinken matcha niet alleen vóór, maar ook ná hun training om de oxidatieve stress te verminderen. Persoonlijk heb ik gemerkt dat regelmatige matchaconsumptie helpt om de stijfheid na lange duurlopen te beperken.
Verbeterde mentale focus en stressreductie
Duursport is niet alleen een fysieke uitdaging, maar ook een mentale. Lange afstanden vragen om concentratie en doorzettingsvermogen. L-theanine in matcha helpt bij het verminderen van stress en bevordert een ontspannen alertheid. Het resultaat? Minder mentale vermoeidheid en een beter humeur tijdens lange trainingen.
Veel topatleten combineren matcha zelfs met mindfulness of meditatie om hun focus en mentale veerkracht te vergroten.
Hoe gebruik je matcha als duursporter?
Het bereiden van matcha is een ritueel op zich. Maar hoe past het in een sportdieet?
Voor de training
De meest populaire manier: een kop matcha zo’n 30-45 minuten voor een training. Dit geeft een langdurige energiestoot zonder een crash.
Tijdens de training
Voor ultralopers en langeafstandsfietsers kan matcha ook tijdens de inspanning nuttig zijn. Sommige atleten mengen het met water en honing in een bidon voor een natuurlijke sportdrank.
Na de training
Door de antioxidanten en ontstekingsremmende werking kan een kop matcha na de training helpen bij herstel. Gecombineerd met een eiwitrijke snack kan het bijdragen aan spierherstel en regeneratie.
Matcha is geen wondermiddel, maar de combinatie van langzame cafeïne-afgifte, vetverbranding en ontstekingsremmende eigenschappen maakt het een waardevolle toevoeging voor duursporters. Voor wie op zoek is naar natuurlijke energie zonder de nadelen van koffie of synthetische supplementen, is dit groene poeder een interessante optie.